Een nieuwe maand, een nieuwe dubbel-CD van de Domna Samiou stichting, zo lijkt het wel in dit ongezegende Coronajaar. Nu, net voor het omslaan van de laatste bladzijde van de eerste helft van dit jaar, is er deze verzameling van 34 liederen die de Grande Dame van de Griekse folk in de loop der jaren zelf inzong of verzamelde op haar tochten doorheen Griekenland en zijn vele eilanden.

Griekenland, dat weten we, heeft een rijke geschiedenis en de helden zijn legio. Waarin Griekenland zich echter onderscheidt van vele andere naties, is de gewoonte om de belangrijke gebeurtenissen en de helden, die ermee verbonden zijn, ook in liederen om te zetten en op die manier de herinneringen levendig te houden. Volksmuziek is overal ter wereld nauw verbonden met belangrijke gebeurtenissen en aangezien de geschiedenis van Griekenland doordrongen is van oorlogen en helden, was er ook voor deze thematische compilatie helemaal geen gebrek aan muzikale documenten, zeker niet in het ongemeen rijke archief dat Samiou bijeensprokkelde. In het geval van deze compilatie komen de songs uit vele uithoeken van het land en hebben ze vaak een eeuwenoude traditie, die in een paar gevallen zelfs teruggaat tot de dertiende eeuw van onze tijdrekening.

Het spreekt vanzelf dat de strijd tegen de eeuwenlange en vaak terugkerende Ottomaanse dreiging, de hoofdmoot vormt van de liederen die hier zijn opgenomen, al komen die meestal wel uit de Peloponnesos en uit Centraal-Griekenland. Op “de eilanden” zijn helden vaker verbonden met gebeurtenissen, die weliswaar belangrijk waren voor de lokale bevolking, maar een veel minder verregaande impact hadden, doordat veel minder mensen er direct bij betrokken waren. De songs speelden heel vaak de rol die later door de kranten en vandaag door de sociale media zou overgenomen worden: het in leven houden van de herinneringen aan een gebeurtenis en aan diegenen die er een vooraanstaande rol in speelden.

Ook deze dubbelaar is weer een uitstekend voorbeeld van de manier van werken van Domna, die de liederen ging zoeken, zonder vooroordelen of zonder echt vooropgezet plan: ze reisde ergens naartoe, praatte en zong met de mensen, leerde liederen en zangers kennen, nam ze op, leerde ze zichzelf aan en nam ze in een aantal gevallen zelf op. Zoals steeds, blinkt de uitgave uit door haar vormgeving en informatieve kracht: een boekje van 120 pagina’s vergezelt de twee cd’s en alles is zowel in het Grieks als in het Engels te lezen: de teksten van de liederen, de nuttige informatie over wie zong en wie welk instrument bespeelde, duiding over de plaats en tijdstip van de opname plus ruim dertig illustraties, die op hun beurt informatie verschaffen.

Dit is dus alweer een soort kijk- en luisterboek geworden, waarmee de geïnteresseerde liefhebber weer menig uurtje zoet zal zijn en dat hij met graagte zal bijzetten in zijn bibliotheek-discotheek. Voer voor specialisten? Misschien wel, maar vooral erg interessant én muzikaal relevant. Hulde aan de mensen van de Samiou-stichting voor alweer een nieuw en bijzonder fraai hoofdstuk van hun grote ontsluitingsoperatie!

(Dani Heyvaert)